Περί των διετών προγραμμάτων των ΑΕΙ

Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης
Εκπαιδευτικός – Ερευνητής
Αντιπρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.

Η Διοικούσα Επιτροπή του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ενέκρινε πρόσφατα την ίδρυση 6 προγραμμάτων διετούς φοίτησης τα περισσότερα των οποίων αφορούν τα ναυτιλιακά.

Τα προγράμματα αυτά είναι τα εξής:

1. Τεχνικός Μετάλλου Ναυπηγείου – Δήμος Ασπρόπυργου (συνεργαζόμενος φορέας)
2. Τεχνικός Μηχανουργείου Ναυπηγείου – Δήμος Ασπρόπυργου (συνεργαζόμενος φορέας)
3. Τεχνικός Ηλεκτρολογίας Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμών πλοίων – Δήμος Περάματος (συνεργαζόμενος φορέας)
4. Τεχνικός Μηχανών Θαλάσσης και Σκαφών αναψυχής – Δήμος Περάματος (συνεργαζόμενος φορέας)
5. Τεχνικός Υπολογιστικών και ενσωματωμένων συστημάτων – Σιβιτανίδειος Σχολή (συνεργαζόμενος φορέας)
6. Τεχνικός Διαδικτυακού επιχειρείν και πολυμέσων – Σιβιτανίδειος Σχολή (συνεργαζόμενος φορέας)

Πριν να εγκριθούν τα προγράμματα αυτά ο πρύτανης του ΠΔΑ επισκέφθηκε τον υπουργό Ναυτιλίας Φώτη Κουβέλη.

Με βάση τη νομοθεσία (Ν.4521/2018, άρθρο 8) τα ΑΕΙ μπορούν να λειτουργούν Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΚΕΕ) που παρέχουν διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης για αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ).
Δικαίωμα εισαγωγής και παρακολούθησης των διετών προγραμμάτων έχουν οι απόφοιτοι των ΕΠΑ.Λ. οι οποίοι επιλέγονται βάσει του βαθμού του απολυτηρίου τους.

Τα ΚΕΕ δεν παρέχουν προπτυχιακές σπουδές αλλά αποτελούν οργανικές μονάδες των ΑΕΙ.
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των προγραμμάτων απονέμονται Διπλώματα επιπέδου πέντε (5) του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων.

Τα διετή προγράμματα σπουδών αποτελούν μια καινοτομία στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, τα οποία εισάγονται προκειμένου να δοθεί μία ώθηση στην Επαγγελματική Εκπαίδευση.
Ο θεσμός βρίσκεται σε εξέλιξη και απαιτούνται πολλές ρυθμίσεις, ολοκληρωμένος σχεδιασμός, εργώδης προσπάθεια.
Είναι βέβαιο ότι ο θεσμός θα συναντήσει αντιδράσεις κυρίως από το χώρο των ΙΕΚ διότι τα διετή προγράμματα είναι έντονα ανταγωνιστικά προς αυτά.

Τα ΙΕΚ σήμερα (Δημόσια και Ιδιωτικά) προσελκύουν μεγάλο αριθμό καταρτιζόμενων, αλλά είναι φανερό ότι τα διετή προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ εμφανίζονται κατά πολύ πιο ελκυστικά διότι:

α) Τα διετή προγράμματα θα λειτουργούν στις δομές και με ευθύνη των ΑΕΙ, εφόσον βάσει της νομοθεσίας αποτελούν οργανικές μονάδες τους. Οι εισαγόμενοι σε αυτά είναι εισαγόμενοι σε ΑΕΙ στοιχείο το οποίο θα τους προσδώσει ανεβασμένο προφίλ και μεγαλύτερη εγκυρότητα από εκείνη των ΙΕΚ.
β) Για την απόκτηση Διπλώματος στα διετή των ΑΕΙ δεν απαιτείται πιστοποίηση από τον ΕΟΠΠΕΠ, διαδικασία στην οποία υποβάλλονται οι απόφοιτοι των ΙΕΚ και στην οποία σημειώνεται ιδιαίτερα μεγάλος βαθμός αποτυχίας των εξεταζόμενων.
γ) Στα διετή προγράμματα είναι εξασφαλισμένη γενναία κοινοτική χρηματοδότηση, ως νέος θεσμός, αντίθετα τα ΙΕΚ δεν δικαιούνται τέτοιας επιδότησης και ο προϋπολογισμός τους βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.
δ) Τα διετή προγράμματα παρέχουν εκπαίδευση και όχι κατάρτιση και ανήκουν στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αντίθετα τα ΙΕΚ δεν ανήκουν στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά στο σύστημα Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης, και οι απόφοιτοί τους δεν έχουν τη δυνατότητα συνέχισης σπουδών στα ΑΕΙ.

Ο θεσμός των διετών δομών έχει άμεση ανάγκη ρυθμίσεων όπως: Ο καθορισμός της συνέχισης σπουδών στα ιδρύματα για όσους θέλουν να συνεχίσουν σε προπτυχιακές σπουδές, η ύπαρξη κάποιου είδους συνέργεια με τη Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση, το διδακτικό προσωπικό, τα προγράμματα σπουδών κ.λ.π.

Πέραν αυτών και άλλων εκκρεμοτήτων αναφύονται και προβλήματα εκεί όπου έπρεπε να μην υπάρχουν.

Ένα από αυτά είναι η συνεχιζόμενη αμφισβήτηση από κάποιους για τους εισαγόμενους στα διετή προγράμματα. το ποιοι θα εισάγονται στα διετή.
Προ της ψήφισης του Ν. Ν.4521/2018, είχαν γίνει ανακοινώσεις από τον υπουργό παιδείας κ. Γαβρόγλου ότι σε αυτά θα εισάγονται «προνομιακά» απόφοιτοι των ΕΠΑ.Λ..
Η δήλωση αυτή δημιούργησε ερωτήματα διότι δεν διευκρίνιζε και ποιοι άλλοι θα εισάγονται «μη προνομιακά».
Ακολούθησε και άλλη δήλωση του τ. Γ.Γ του ΥΠΠΕΘ ότι θα εισάγονται και απόφοιτοι των ΙΕΚ.

Με την ψήφιση του Ν. 4521/2018, το θέμα ξεκαθαρίστηκε διότι στο άρθρο 8 με ρητή διατύπωση αναφέρεται ότι «οι εκπαιδευόμενοι επιλέγονται στο πρόγραμμα βάσει του βαθμού του απολυτηρίου από το ΕΠΑ.Λ.»

Παρά ταύτα ο πρόεδρος της Διοικούσης Επιτροπής του πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής κ. Κώστας Μουτζούρης προέβη στην εξής άστοχη, κατά τη γνώμη μας, δήλωση στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής (26/8/2018): «Όσον αφορά στην εισαγωγή σπουδαστών θεωρώ ότι χρήζει βελτίωσης το γεγονός ότι μόνο οι απόφοιτοι ΕΠΑΛ έχουν δικαίωμα εισαγωγής σε αυτά καθώς πιστεύω ότι πρέπει να διευρυνθεί και σε άλλες κατηγορίες».
Η δήλωση αυτή μπορεί να χαρακτηριστεί και ως ατόπημα διότι ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΠΔΑ, το οποίο πρόκειται να υλοποιήσει το πρώτο διετές πρόγραμμα (άγνωστο πότε θα υλοποιηθεί), οφείλει να εφαρμόσει το Νόμο και δεν έχει το δικαίωμα να προβαίνει σε δημόσιες δηλώσεις αμφισβητώντας την ορθότητά του.
Εάν οι απόψεις του διίστανται με το Νόμο μπορούσε να μην αναλάβει την υλοποίηση του προγράμματος.

Ένα άλλο πρόβλημα που υπάρχει είναι τα προγράμματα σπουδών τα οποία δεν έχουν ανακοινωθεί (εάν είναι έτοιμα) για να γνωρίζουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι τη φύση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στο επίπεδο αυτό.
Άλλο πρόβλημα είναι η μη ύπαρξη κονδυλίων και είναι άγνωστο πότε θα εξασφαλιστούν
προκειμένου νε ξεκινήσει η διαδικασία εφαρμογής.
Επίσης ερωτηματικά γεννώνται από την διατύπωση «Συνεργαζόμενος φορέας».
Ποιος ο ρόλος του συνεργαζόμενου φορέα; Σε ότι αφορά την Σιβιτανίδειο Σχολή είναι προφανές ότι η σχολή αυτή μπορεί να διαθέσει την υλικοτεχνική υποδομή, να διαθέσει σε κάποιες περιπτώσεις το εκπαιδευτικό της προσωπικό, να αναλάβει κάποια κοινοτικά προγράμματα κ.λ.π.
Οι άλλοι συνεργαζόμενοι φορείς, ο Δήμος Ασπροπύργου και ο Δήμος Περάματος τι ακριβώς θα προσφέρουν και ποιο το όφελος για τον Δήμο τους;

Ο θεσμός των διετών, αν και ανταγωνιστικός προς τα ΙΕΚ δεν πρόκειται, κατά τη γνώμη μας, να οδηγήσει σε κατάργηση τα ΙΕΚ και τούτο γιατί, τα ΙΕΚ έχουν πυκνό δίκτυο το οποίο δε μπορούν να το αντικαταστήσουν τα ΑΕΙ, οι ειδικότητες κατάρτισης των ΙΕΚ είναι πολλές και είναι ιδιαίτερα δύσκολο να τις αναπτύξουν τα ΑΕΙ.

Κλείνουμε με την ελπίδα ότι θα συνεχιστεί και θα επεκταθεί το έργο για την αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης το οποίο ξεκίνησε στη θητεία του τ. υφυπουργού Δημήτρη Μπαξεβανάκη.

Ίδωμεν

Δημοσιεύτηκε στην AV 8/10/2018