Στέφανος Γιαλαμάς: Η παγκόσμια εκπαίδευση ? 2015 και μετά

Ένα νέο, ριζοσπαστικό εκπαιδευτικό πρότυπο που θα αντιμετωπίζει όλες τις σύγχρονες προκλήσεις στον χώρο της Παιδείας, είναι απαραίτητο όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για την παγκόσμια κοινότητα σημειώνει ο Δρ. Στέφανος Γιαλαμάς, Πρόεδρος του ACS Athens (American Community Schools).

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην ειδική ελληνική έκδοση του Economist, παρουσιάζει αυτό το νέο εκπαιδευτικό πρότυπο που το ονομάζει «Global Morfosis Paradigm» το οποίο έχει τρεις αχώριστες, διασυνδεδεμένες και αλληλένδετες συνιστώσες: την Εκπαιδευτική Φιλοσοφία «Μόρφωση», την Μεθοδολογία Παράδοσης «Ι2Flex» και την Ηγεσία «Αριστεία».

Διαβάστε όλο το άρθρο:

Η παγκόσμια εκπαίδευση ? 2015 και μετά

Του Στέφανου Γιαλαμά

Η ευημερία των εθνών σήμερα επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την παγκόσμια οικονομία και, ως εκ τούτου, αποδίδεται μεγαλύτερη σημασία στο ανθρώπινο δυναμικό και στην ύπαρξη μιας υψηλά εξειδικευμένης και υψηλά αμοιβόμενης οικονομίας.

Η ραγδαία και συνεχής ανάπτυξη της τεχνολογίας αφήνει ελάχιστα περιθώρια για σκέψη και προβληματισμό. Στη σημερινή εποχή κινούμαστε βιαστικά, αποκτούμε τη βέλτιστη γνώση ταχέως και καταλαβαίνουμε πώς να τη χρησιμοποιούμε γρήγορα.

Έτσι, η απόκτηση δεξιοτήτων και η χρήση της γνώσης δίνεται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση από τη σύγχρονη κοινωνία και, ως εκ τούτου, «η δυναμική της μεταμόρφωσης και της ανάγκης να αξιοποιούν τις ευκαιρίες, να καινοτομούν διαρκώς και να βελτιώνονται συνεχώς στις επιδόσεις τους, είναι παντού: Μεταξύ των σχολείων που βρίσκονται στην αιχμή της καινοτομίας και της συλλογικής εργασίας, θα επιλεγούν τα καλύτερα τα οποία θα αποτελέσουν τον μοχλό για τη μετατροπή της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης» (Ball, 2008, σελ .17-18).

Ως εκ τούτου, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα του 21ου αιώνα απαιτούν τη σοφία και τις στρατηγικές για να μετατρέψουν τις εκπαιδευτικές εμπειρίες για τους μαθητές σε κοινωνικούς, οικονομικούς, περιβαλλοντικούς, πνευματικούς και ηθικούς προβληματισμούς και εμβαθύνσεις.

Η καταληκτική ευθύνη αυτών των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι να εμπνεύσει τους μαθητές να βελτιώσουν τη ζωή τους, καθώς και τις ζωές των συνανθρώπων τους, ειδικά αυτών που είναι λιγότερο τυχεροί, σε τοπικό επίπεδο άλλα και παγκοσμίως. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος ένα νέο εκπαιδευτικό πρότυπο είναι απαραίτητο: το Global Morfosis Paradigm (Παγκόσμιο Πρότυπο Μόρφωσης). (Gialamas, Pelonis, Medeiros, 2014)

Το Global Morfosis Paradigm έχει τρεις αχώριστες, διασυνδεδεμένες και αλληλένδετες συνιστώσες: την Εκπαιδευτική Φιλοσοφία «Μόρφωση», την Μεθοδολογία Παράδοσης «Ι2Flex» και την Ηγεσία «Αριστεία» (Gialamas, Pelonis, Medeiros, 2014)

1. Εκπαιδευτική Φιλοσοφία «Μόρφωση»
Ορίζεται ως εξής: Ολιστική, Ουσιαστική και Αρμονική Παιδεία καθοδηγούμενη από ήθος.

Ολιστική σημαίνει κατανόηση και επιτυχής συνδυασμός των ακαδημαϊκών, συναισθηματικών, σωματικών, πνευματικών και ηθικών συνιστωσών, ώστε να διαμορφωθεί ένα υγιές, ισορροπημένο άτομο.

Ουσιαστική σημαίνει την ανάγκη της ευθυγράμμισης των αρχών και αξιών του ατόμου με τους προσωπικούς και επαγγελματικούς του στόχους. Η εκπαιδευτική εμπειρία πρέπει να έχει νόημα για το μαθητή. Ο μαθητής πρέπει να τη θεωρεί ως μέρος της ζωής του και θα πρέπει να έχει νόημα σε σχέση με τα όνειρα, τις δυνάμεις, τις επιθυμίες και τα ταλέντα του.

Αρμονική σημαίνει ότι όλες οι ανθρώπινες διαστάσεις πρέπει να βρίσκονται σε αρμονία: τα συναισθήματα, η ευφυΐα και το πνεύμα πρέπει να ενσωματωθούν αρμονικά. Τέλος, όλες οι δράσεις και τα προγράμματα του εκπαιδευτικού ιδρύματος πρέπει να καθοδηγούνται από Ήθος ? να κάνει το σωστό, ακόμα και όταν κανείς δεν παρακολουθεί.

Η εκπαιδευτική τεχνολογία είναι προφανώς αναπόσπαστο μέρος της μετάβασης σε ένα διαφορετικό επίπεδο τροχιάς της σκέψης και της μάθησης.

2. Μεθοδολογία Παράδοσης «Ι2 Flex» είναι μια προσέγγιση διδασκαλίας και μάθησης δια ζώσης αλλά και απομακρυσμένης διδασκαλίας και μάθησης. Η απομακρυσμένη μάθηση περιλαμβάνει ανεξάρτητη μάθηση των μαθητών εμπνευσμένη και καθοδηγούμενη από τη σχολή. Η δια ζώσης συνιστώσα περιλαμβάνει μαθητές και διδάσκοντες που εμπλέκονται σε μια διαδραστική μορφή που επικεντρώνεται στις διανοητικές δεξιότητες της ανάλυσης, αξιολόγησης και δημιουργίας. Μεγάλο μέρος του έργου της απόκτησης γνώσης και της διαδικασίας της μνήμης, της κατανόησης και της εφαρμογής, μπορεί να επιτευχθεί μέσω της μάθησης των μαθητών επιτηρουμένη από τους διδάσκοντες και μέσω έρευνας που οι μαθητές κάνουν μόνοι τους.

Συνοψίζοντας, η ηγεσία που χρειάζεται για να δημιουργήσει επιτυχημένα εκπαιδευτικά ιδρύματα στον 21ο αιώνα, με ήθος, αγκαλιάζει παρόμοιες αρχές και αξίες όπως αυτές που ορίστηκαν προηγουμένως.

3. Η Ηγεσία «Αριστεία» έχει δύο συνιστώσες:

A. Τη δημιουργία μιας Αυθεντικής Ταυτότητας Ηγεσίας(ΑΤΗ):

Σύμφωνα με τον Σωκράτη, το νόημα της ζωής ξεκινά από την αναζήτηση του γνώθι σαυτόν, έτσι, η ΑΤΗ καθορίζεται ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπόψη τις Εμπειρίες Ζωής και τα Ατομικά Χαρακτηριστικά, καθώς και την Προσωπική Ταυτότητα Ηγεσίας. Η διαδικασία της κατανόησης του από πού ερχόμαστε και πώς η ζωή έχει επηρεάσει και σχηματίσει τις προσωπικότητες μας, τις επιλογές και την προσέγγιση της ζωής μας είναι σημαντικές για την ανάπτυξη και τον καθορισμό μιας ταυτότητας ηγεσίας. Δεν είναι ξεχωριστή από τις εμπειρίες μας, οι οποίες απηχούν τις απόψεις μας για τον κόσμο και θα πρέπει σε μεγάλο βαθμό, να καθορίζουν την προσέγγιση της ηγεσίας. Ως εκ τούτου, έχοντας γν?θι σα?τόν σε τέτοιο επίπεδο, κατανοώντας πώς οι εμπειρίες της ζωής μας και η ατομικότητά μας έχει διαμορφώσει, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ηγεσία με όραμα και να καθορίσει μια φιλοσοφία εκπαίδευσης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο καθορισμού της προσωπικότητας ηγεσίας, ο σαφής προσδιορισμός των αρχών και των αξιών και η επιλογή αυτών που δεν είναι διαπραγματεύσιμες, καθορίζουν τους οδηγούς που μας δείχνουν προς την κατεύθυνση της επίτευξης του οράματός μας. Με αυτή την έννοια η Προσωπική Ταυτότητα Ηγεσίας διευκρινίζεται.

B. Τη δημιουργία Συλλογικής Ηγεσίας Εταιρικής Σχέσης (ΣΗΕΣ).

Αυτό το στοιχείο περιλαμβάνει την εγκαθίδρυση εταιρικής σχέσης που βασίζεται σε κοινές αρχές και αξίες, καθώς και συμβατούς στόχους στην προσωπική και επαγγελματική ζωή του ατόμου, τη διανομή εξουσίας και λήψης αποφάσεων, τη σκιαγράφηση του είδους, του μεγέθους και των τομέων εξουσίας, παράλληλα υποστηρίζοντας και ενθαρρύνοντας τα μέλη της ομάδας να αποφασίζουν, ενώ αντανακλά συνεχώς την εταιρική σχέση, προκειμένου να προσαρμόσει την κατανομή της ιδιοκτησίας της λήψης αποφάσεων.

Εν κατακλείδι, εάν ο στόχος της εκπαίδευσης είναι να προετοιμάσει τους μαθητές για να επιτύχουν στο μέλλον, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να τους εκπαιδεύουμε με τρόπους που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της εκπαίδευσης και της αγοράς του παρελθόντος. Ο κόσμος έχει αλλάξει με εκθετικό ρυθμό και με τρόπους που δεν είναι πάντοτε εύκολο να γίνουν αντιληπτοί, ώστε να προβλεφθούν με ακρίβεια οι μελλοντικές ανάγκες και να προετοιμαστούν αντίστοιχα οι μαθητές για αυτά. Έτσι, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν είναι μόνο απαραίτητη αλλά και κρίσιμη για την επίτευξη δραστικών αλλαγών στα εκπαιδευτικά προγράμματα, καθώς και στον τρόπο εφαρμογής τους. Υπάρχει ανάγκη για ένα νέο είδος γνώσης συνυφασμένης με τη σοφία και με έμφαση στη δυνατότητα να χρησιμοποιούν οι μαθητές τις γνώσεις για την κατασκευή δημιουργικών λύσεων προς τις ανάγκες της κοινωνίας.

O Δρ. Στέφανος Γιαλαμάς, είναι Πρόεδρος του American Community Schools of Athens (ACS Athens) και κατάγεται από τη Φλώρινα (Ν. Καύκασο)

Πηγή: Vieus

Σπύρος Παπαχαρίσης, Υπεύθυνος ΣΕΠ ΚΕΣΥΠ Φλώρινας